( 41 )
ਭੁਜੰਗ ਪ੍ਰਯਾਤ ਛੰਦ ॥
BHUJANG PRAYAAT STANZA
ਸਦਾ ਏਕ ਜੋਤ꠳ਯੰ ਅਜੂਨੀ ਸਰੂਪੰ ॥
He, who is ever light-incarnate and birthless entity,
ਮਹਾ ਦੇਵ ਦੇਵੰ ਮਹਾ ਭੂਪ ਭੂਪੰ ॥
Who is the god of chief gods, the king of chief kings
ਨਿਰੰਕਾਰ ਨਿਤ꠳ਯੰ ਨਿਰੂਪੰ ਨ੍ਰਿਬਾਣੰ ॥
Who is Formless, Eternal, Amorphous and Ultimate Bliss
ਕਲੰ ਕਾਰਣੇਯੰ ਨਮੋ ਖੜਗ ਪਾਣੰ ॥੩॥
Who is the Cause of all the Powers, I salute the wielder of the Sword. 3
ਨਿਰੰਕਾਰ ਨ੍ਰਿਬਿਕਾਰ ਨਿਤ꠳ਯੰ ਨਿਰਾਲੰ ॥
He is Formless, Flawless, eternal and Non-aligned
ਨ ਬ੍ਰਿਧੰ ਬਿਸੇਖੰ ਨ ਤਰੁਨੰ ਨ ਬਾਲੰ ॥
He is neither distinctively old, nor young nor immature;
ਨ ਰੰਕੰ ਨ ਰਾਯੰ ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਰੇਖੰ ॥
He is neither poor nor rich; He is Formless and Markless
ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰਾਗੰ ਅਪਾਰੰ ਅਭੇਖੰ ॥੪॥
He is Colourless, Non-attached, Limitless and Guiseless. 4;
ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਰੇਖੰ ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰਾਗੰ ॥
He is Formless, Signless, Colourless and Non-attached;
ਨ ਨਾਮੰ ਨ ਠਾਮੰ ਮਹਾ ਜੋਤਿ ਜਾਗੰ ॥
He is Nameless, Placeless; and a Radiating Great Effulgence
ਨ ਦ੍ਵੈਖੰ ਨ ਭੇਖੰ ਨਿਰੰਕਾਰ ਨਿਤ꠳ਯੰ ॥
He is Blemishless, Guiseless, Formless and Eternal
ਮਹਾ ਜੋਗ ਜੋਗੰ ਸੁ ਪਰਮੰ ਪਵਿਤ꠳ਯੰ ॥੫॥
He is a Superb Practising Yogi and a Supremely Holy Entity. 5
ਅਜੇਯੰ ਅਭੇਯੰ ਅਨਾਮੰ ਅਠਾਮੰ ॥
He is unconquerable, Indistinguishable, Nameless and Placeless
ਮਹਾ ਜੋਗ ਜੋਗੰ ਮਹਾ ਕਾਮ ਕਾਮੰ ॥
He is a Superb Practicing Yogi, He is the Supreme Ravisher
ਅਲੇਖੰ ਅਭੇਖੰ ਅਨੀਲੰ ਅਨਾਦੰ ॥
He is Accountless, Garbless, Stainless and without Beginning
ਪਰੇਯੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਸਦਾ ਨ੍ਰਿਬਿਖਾਦੰ ॥੬॥
He is in the Yond, Immaculate and ever without Contention. 6
ਸੁ ਆਦੰ ਅਨਾਦੰ ਅਨੀਲੰ ਅਨੰਤੰ ॥
He is the Primal, Orignless, Stainless and Endless
ਅਦ੍ਵੈਖੰ ਅਭੇਖੰ ਮਹੇਸੰ ਮਹੰਤੰ ॥
He is Blemishless, Guiseless, Master of the earth and the destroyer of Pride
ਨ ਰੋਖੰ ਨ ਸੋਖੰ ਨ ਦ੍ਰੋਹੰ ਨ ਮੋਹੰ ॥
He is Ireless, Ever fresh, Deceitless and Non-attached
ਨ ਕਾਮੰ ਨ ਕ੍ਰੋਧੰ ਅਜੋਨੀ ਅਜੋਹੰ ॥੭॥
He is Lustless, Angerless, Birthless and Sightless. 7
ਪਰੇਅੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪੁਨੀਤੰ ਪੁਰਾਣੰ ॥
He is in the Yond, Immaculate, Most Holy and Ancient
ਅਜੇਅੰ ਅਭੇਅੰ ਭਵਿਖ꠳ਯੰ ਭਵਾਣੰ ॥
He is Unconquerable, Indistinguishable, Will be in future and is always Present
ਨ ਰੋਗੰ ਨ ਸੋਗੰ ਸੁ ਨਿਤ꠳ਯੰ ਨਵੀਨੰ ॥
He is without ailment and sorrow and is ever new
ਅਜਾਯੰ ਸਹਾਯੰ ਪਰਮੰ ਪ੍ਰਬੀਨੰ ॥੮॥
He is Birthless, He is the Supporter and is Supremely dexterous. 8
ਸੁ ਭੂਤੰ ਭਵਿਖ꠳ਯੰ ਭਵਾਨੰ ਭਵੇਅੰ ॥
He Pervades in the Past, Future and Present
ਨਮੋ ਨ੍ਰਿਬਿਕਾਰੰ ਨਮੋ ਨ੍ਰਿਜੁਰੇਅੰ ॥
I Salute Him, Who is without vices and without ailments
ਨਮੋ ਦੇਵ ਦੇਵੰ ਨਮੋ ਰਾਜ ਰਾਜੰ ॥
I Salute Him, Who is the god of gods and king of kings
ਨਿਰਾਲੰਬ ਨਿਤ꠳ਯੰ ਸੁ ਰਾਜਾ ਧਿਰਾਜੰ ॥੯॥
He is Supportless, Eternal and Greatest of Emperors. 9
ਅਲੇਖੰ ਅਭੇਖੰ ਅਭੂਤੰ ਅਦ੍ਵੈਖੰ ॥
He is Accountless, Guiseless, Elementless and Blemishless
ਨ ਰਾਗੰ ਨ ਰੰਗੰ ਨ ਰੂਪੰ ਨ ਰੇਖੰ ॥
He is without attachment, colour, form and mark
ਮਹਾ ਦੇਵ ਦੇਵੰ ਮਹਾ ਜੋਗ ਜੋਗੰ ॥
He is the Greatest of gods and the Supreme Yogi
ਮਹਾ ਕਾਮ ਕਾਮੰ ਮਹਾ ਭੋਗ ਭੋਗੰ ॥੧੦॥
He is the Greatest of the rapturous and the greatest of the Ravishing. 10
ਕਹੂੰ ਰਾਜਸੰ ਤਾਮਸੰ ਸਾਤਕੇਅੰ ॥
Somewhere He bears the quality of rajas (activity), somewhere tamas (morbidity) and somewhere sattva (rhythm)
ਕਹੂੰ ਨਾਰ ਕੇ ਰੂਪ ਧਾਰੇ ਨਰੇਅੰ ॥
Somewhere He takes the form of a woman and somewhere man
ਕਹੂੰ ਦੇਵੀਅੰ ਦੇਵਤੰ ਦਈਤ ਰੂਪੰ ॥
Somewhere He manifests Himself as a goddess, god and demon
ਕਹੂੰ ਰੂਪ ਅਨੇਕ ਧਾਰੇ ਅਨੂਪੰ ॥੧੧॥
Somewhere He appears in several unique forms. 11
ਕਹੂੰ ਫੂਲ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਭਲੇ ਰਾਜ ਫੂਲੇ ॥
Somewhere He, taking the form of a flower, is rightly puffed up
ਕਹੂੰ ਭਵਰ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਭਲੀ ਭਾਂਤਿ ਭੂਲੇ ॥
Somewhere becoming a black bee, seems inebriated (for the flower)
ਕਹੂੰ ਪਉਨ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਬਹੇ ਬੇਗਿ ਐਸੇ ॥
Somewhere becoming the wind, moves with such speed,
ਕਹੇ ਮੋ ਨ ਆਵੈ ਕਥੋਂ ਤਾਹਿ ਕੈਸੇ ॥੧੨॥
Which is indescribable, how can I elucidate it?. 12
ਕਹੂੰ ਨਾਦ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਭਲੀ ਭਾਂਤਿ ਬਾਜੇ ॥
Somewhere He become a musical instrument, which is played appropriately
ਕਹੂੰ ਪਾਰਧੀ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਧਰੇ ਬਾਨ ਰਾਜੇ ॥
Somewhere He becomes a hunter who looks glorious with His arrow (in His bow)
ਕਹੂੰ ਮ੍ਰਿਗ ਹ੍ਵੈ ਕੈ ਭਲੀ ਭਾਂਤਿ ਮੋਹੇ ॥
Somewhere He becomes a deer and allures exquisitely
ਕਹੂੰ ਕਾਮੁਕੀ ਜਿਉ ਧਰੇ ਰੂਪ ਸੋਹੇ ॥੧੩॥
Somewhere He manifests Himself as Cupid’s wife, with impressive beauty. 13
ਨਹੀਂ ਜਾਨ ਜਾਈ ਕਛੂ ਰੂਪ ਰੇਖੰ ॥
His Form and Mark cannot be comprehended
ਕਹਾਂ ਬਾਸ ਤਾ ਕੋ ਫਿਰੈ ਕਉਨ ਭੇਖੰ ॥
Where doth He live and what guise doth He adopt?
ਕਹਾ ਨਾਮ ਤਾ ਕੋ ਕਹਾ ਕੈ ਕਹਾਵੈ ॥
What is His Name and how he is called?
ਕਹਾ ਮੈ ਬਖਾਨੋ ਕਹੇ ਮੋ ਨ ਆਵੈ ॥੧੪॥
How can I describle? He is Indescribable. 14
ਨ ਤਾ ਕੋ ਕੋਈ ਤਾਤ ਮਾਤੰ ਨ ਭਾਯੰ ॥
He hath no father, mother and brother
ਨ ਪੁਤ੍ਰੰ ਨ ਪੌਤ੍ਰੰ ਨ ਦਾਯਾ ਨ ਦਾਯੰ ॥
He hath no son, no grandson and no male and female nurses
ਨ ਨੇਹੰ ਨ ਗੇਹੰ ਨ ਸੈਨੰ ਨ ਸਾਥੰ ॥
He hath no attachment, no home, no army and no companion
ਮਹਾ ਰਾਜ ਰਾਜੰ ਮਹਾ ਨਾਥ ਨਾਥੰ ॥੧੫॥
He is the Great King of kings and Great Lord of lords. 15
ਪਰਮੰ ਪੁਰਾਨੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪਰੇਯੰ ॥
He is Supreme, Ancient, Immaculate and in the Yond
ਅਨਾਦੰ ਅਨੀਲੰ ਅਸੰਭੰ ਅਜੇਯੰ ॥
He is beginningless Stainless, Non-existent and Unconquerable
ਅਭੇਦੰ ਅਛੇਦੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ਪ੍ਰਮਾਥੰ ॥
He is Indistinguishable, Indestructible, Holy and Paramount
ਮਹਾ ਦੀਨ ਦੀਨੰ ਮਹਾ ਨਾਥ ਨਾਥੰ ॥੧੬॥
He is the Most Humble of the meek and Great Lord of lords. 16
ਅਦਾਗੰ ਅਦੱਗੰ ਅਲੇਖੰ ਅਭੇਖੰ ॥
He is Stainless, Imperishable, Accountless and Guiseless
ਅਨੰਤੰ ਅਨੀਲੰ ਅਰੂਪੰ ਅਦ੍ਵੈਖੰ ॥
He is Limitless, Blemishless, Formless and Maliceless
ਮਹਾ ਤੇਜ ਤੇਜੰ ਮਹਾ ਜ੍ਵਾਲ ਜ੍ਵਾਲੰ ॥
He is the Most Effulgent of all lights and Supreme Conflagration of all fires
ਮਹਾ ਮੰਤ੍ਰ ਮੰਤ੍ਰੰ ਮਹਾ ਕਾਲ ਕਾਲੰ ॥੧੭॥
He is the Supreme Spell of all incantations and Supreme embodiment of Death over all such powers. 17
ਕਰੰ ਬਾਮ ਚਾਪਿਯੰ ਕ੍ਰਿਪਾਣੰ ਕਰਾਲੰ ॥
He holds the bow in His left hand and the terrible sword (in the right)
ਮਹਾ ਤੇਜ ਤੇਜੰ ਬਿਰਾਜੈ ਬਿਸਾਲੰ ॥
He is the Supreme Effulgence of all lights and sits in His Great Glory
ਮਹਾਂ ਦਾੜ੍ਹ ਦਾੜ੍ਹੰ ਸੁ ਸੋਹੰ ਅਪਾਰੰ ॥
He, of Infinite Splendour, is the masher of of the boar-incarnation with great grinder tooth
ਜਿਨੈ ਚਰਬੀਯੰ ਜੀਵ ਜੱਗ꠳ਯੰ ਹਜਾਰੰ ॥੧੮॥
He crushed and devoured thousands of the creatures of the world. 18
ਡਮਾਡੱਮ ਡਉਰੂ ਸਿਤਾ ਸੇਤ ਛਤ੍ਰੰ ॥
The tabor (in the hand of Great Death (KAL) resounds and the black and white canopy swings
ਹਾਹਾ ਹੂਹੂ ਹਾਸੰ ਝਮਾਝੱਮ ਅਤ੍ਰੰ ॥
Loud laughter emanates from his mouth and the weapons (in his hands) glisten
ਮਹਾ ਘੋਰ ਸਬਦੰ ਬਜੇ ਸੰਖ ਐਸੇ ॥
His conch produces such a terrible sound
ਪ੍ਰਲੈ ਕਾਲ ਕੇ ਕਾਲ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲ ਜੈਸੇ ॥੧੯॥
That appears like the blazing fire of the Death on doomsday. 19
ਰਸਾਵਲ ਛੰਦ ॥
RASAAVAL STANZA
ਘਣੰ ਘੰਟ ਬਾਜੰ ॥
Many gongs resound and hearing their sound,!
ਧੁਣੰ ਮੇਘ ਲਾਜੰ ॥
The clouds feel ashamed!
ਭਯੋ ਸੱਦ ਏਵੰ ॥
Such a sound is produced that it appears!
ਹੜਿਓ ਨੀਰਧੇਵੰ ॥੨੦॥
Like the sound of the surging waves of the sea! 20
ਘੁਰੰ ਘੁੰਘਰੇਯੰ ॥
The small bells of the feet jingle,!
ਧੁਣੰ ਨੇਵਰੇਯੰ ॥
And the anklets rattle!
ਮਹਾ ਨਾਦ ਨਾਦੰ ॥
Such sounds are peaceful sounds !
ਸੁਰੰ ਨਿਰਬਿਖਾਦੰ ॥੨੧॥
Against the great resounding (of gongs)! 21
ਸਿਰੰ ਮਾਲ ਰਾਜੰ ॥
The rosary of heads glorified his neck, !
ਲਖੇ ਰੁਦ੍ਰ ਲਾਜੰ ॥
Seeing which the god Shiva feels abashed!
ਸੁਭੰ ਚਾਰ ਚਿੱਤ੍ਰੰ ॥
Such a beautiful image appears magnificent !
ਪਰਮੰ ਪਵਿਤ੍ਰੰ ॥੨੨॥
And it is greatly holy! 22
ਮਹਾ ਗਰਜ ਗਰਜੰ ॥
He produces the very loud roar, !
ਸੁਨੈ ਦੂਤ ਲਰਜੰ ॥
Hearing which the messengers (of Yama) tremble!
ਸ੍ਰਵੰ ਸ੍ਰੌਣ ਸੋਹੰ ॥
The blood oozes (from his rosary of skulls) glorifying his neck !
ਮਹਾ ਮਾਨ ਮੋਹੰ ॥੨੩॥
And it is fascinating his great honour! 23